Bursa Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul Üniversitesi işbirliği ile hayata geçirilen Türkiye’nin ilk arkeoparkı için geri sayım başladı. Akçalar Aktopraklık mevkiinde yaklaşık 7 yıl önce başlanan kazılara son 1,5 yıldır aktif destek veren Bursa Büyükşehir Belediyesi, sadece Bursa ve Türkiye için değil tüm insanlık için çok önemli bilgiler barındıran Arkeoparkı, önümüzdeki yaz ziyarete açmayı planlıyor.

Akçalar’daki kazı alanında her yıl ortalama 2,5 ay süren arkeolojik kazıların bu yılki bölümü tamamlandı. Bölgeyi ziyaret ederek hem bu dönemde elde edilen bulguları inceleyen hem de kazı Başkanı Doç. Dr. Necmi Karul’dan bilgi alan Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, “Bursa şehir merkezinin yaklaşık 3 bin 500 yıllık bir tarihi olduğunu biliyorduk. Burada sürdürülen çalışmalar sayesinde öğrendik ki Bursa aslında 8 bin 500 yıllık tarihi birikimi olan bir kent. Üstelik modern yaşama geçiş konusundaki öncü kimliği sadece bizim bildiğimiz dönemlerle sınırlı değil, bundan birlerce yıl önce de Bursa ilk yerleşim merkezlerinin kurulduğu, ilk medeniyetlerin oluştuğu bir yer” dedi.

Arkeopark alanında 8 bin 500 yıllık zaman dilimine ait yaşam kesitleri oluşturulacağını da ifade eden Başkan Altepe, “8 bin 500 yıl öncesinin Taş Devri ve Bakır Çağı dönemi ile daha yakın tarihlere ilişkin yerleşim canlandırmaları oluşturuluyor. O günkü yaşam tarzları, evler ve diğer yaşam alanları canlandırılıyor. İnsanların öğreneceği, ders alacağı, ibret alacağı her şey burada var” diye konuştu.

ARKEOLOJİK CANLANDIRMALAR

Park alanı içerisinde 8 bin 500 yıl önceki Taş Devri’ne (Neolitik dönem) ve 7 bin 500 yıl önceki Bakır Devrine (Kalkolitik Dönem) ait yerleşim alanları oluşturuluyor. Binlerce yıl öncesinin evleri, oturma kısımlarından avluya ve yemek pişirme yerlerine kadar pek çok noktasında aslına uygun biçimde donatılıyor. Ayrıca, günümüz geleneksel mimari özelliklerini taşıyan bir yerleşim alanı da oluşturularak ziyaretçilerin adeta bir zaman yolculuğu yapması sağlanacak. Proje kapsamında, kazılarda elde edilen buluntuların kopyaları da çıkarılarak, Arkeopark damgasıyla turizme kazandırılacak.

ÇEVRECİ BİNA

Kazı alanında yılın belli dönemlerinde kazı yapılabildiğini hatırlatan Başkan Altepe, kazı süresinin dışında önümüzdeki kış mevsimi boyunca proje kapsamındaki; başta peyzaj olmak üzere diğer yapım ve düzenlemelerin yapılacağını kaydetti. Başkan Altepe, “Sergilerin, eğitim faaliyetlerinin, konferansların yapılacağı binayı yapacağız. Yeşil Bursa’ya yakışır, Leed sertifikalı, çevreci bir yapı olacak. Kültür Bakanlığı, Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul Üniversitesi işbirliği ile Türkiye’nin ilk arkeoparkı oluşacak. Buranın çevresi çok önemli yerleşimlerle örülü. Ayvaini Mağarası’ndan Gölyazı’ya kadar pek çok değerli nokta var. İleride bunlar arasında bir bağ da kurarak farklı turizm olgularını bir araya getireceğiz” dedi.

OTOBAN BAĞLANTISI

Önümüzdeki yıllarda bölgeden geçecek İstanbul-İzmir otobanından Arkeoparka giriş sağlanması için ilgili bakanlıklar nezdinde girişimlerde bulunacaklarını da ifade eden Başkan Altepe, sadece Türkiye’de değil dünyada tek olacak projenin halkla buluşacağı tarihi de açıkladı. Başkan Altepe; “Önümüzdeki yaz açmayı hedefliyoruz. Onun için biz kış mevsiminde de çalışmaya devam edeceğiz. İnsanlarla bu verileri paylaşmak istiyoruz. Başta Doç. Dr. Necmi Karul olmak üzere İstanbul Üniversitesi’ne ve diğer ilgililere teşekkür ediyoruz. Böyle bir çalışmaya Büyükşehir Belediyesi olarak katılmış olmaktan mutluyuz” şeklinde konuştu.

Arkeopark projesi Kültür Bakanlığı’ndan belediye adına tescil edilecek. Yerel yönetimlerin doğrudan içinde bulunacağı tarih öncesi döneme ait Arkeoparkta insanlık tarihinin binlerce yıllık geçmişine ait izler tüm insanlığa hizmet edecek.

ROMA ÇİFTLİĞİ

Bu sezon Aktopraklık’ta açığa çıkarılan önemli kalıntılardan biri de Roma çiftliği. Çiflikteki arkeolojik kazıları yürüten Viyana Arkeoloji Enstitüsü’nden uzmanlar yoğun biçimde zeytinyağı üretildiğine dair bulgular elde ettiklerini kaydettiler.

8 BİN YILLIK İNFAZ ŞÜPHESİ

Doç. Dr. Karul, sezonun en ilginç bulgusunun ise, yerleşim merkezinin ortasında, büyük olasılıkla kurban edilmiş, elleri arkadan bağlı 2 yetişkin ve 3 çocuk iskeleti olduğunu söyledi. İskeletlerle ilgili DNA ve karbon 14 analizlerinin yapılacağını ifade eden Karul, “Bugün kesin bir yargıya varmak güç. Ancak analiz sonuçları bize net bilgileri verecektir. Bulgular, burada yaşayan insanların inanç sistemlerinden, değer yargılarına ya da ekonomik ilişkilerine kadar pek çok konuda fikir verecektir” dedi.

Toplanan örnekler analiz için, Almanya Johannes Gutenberg Üniversitesi Paleogenetik Enstitüsü’ne gönderildi.

ZAMANDA YOLCULUK OKULU

Doç. Dr. Karul, yerli, yabancı 12 üniversiteden uzmanların katılımı ile yürütülen kazıların ortalama 10-15 yıl daha sürebileceğini bildirdi. Karul, hedeflerinin burada sadece arkeolojik kazılar yapmak olmadığını, alanı bir arkeoloji okuluna dönüştürmek istediklerini belirtti. Bu amaçla özgün kalıntıların yerinde teşhir edildiği bir açık hava müzesi, tarih öncesi ve geleneksel köy canlandırmaları, deneysel uygulamaların yapıldığı atölyeler gibi kapsamlı bir proje hayata geçirilmeyi bekliyor.

Başkan Altepe’nin Arkeopark incelemeleri sırasında; Genel Sekreter Yardımcısı Bayram Vardar, Projeler Koordinatörü Aziz Elbas, Başkan Danışmanı Taha Aydın ve bazı bürokratlar da yer aldı.