Emrullah Efendi
Emrullah Efendi (1858-1914)
Eğitimci. İlk ve ortaöğrenimini Lüleburgaz’da tamamladı. Yükseköğrenimini Mülkiye Mektebi’nde yaptı. Yanya (1882), Selanik (1887), Halep (1891), Aydın’da (1891) Milli Eğitim Müdürlüğü yaptı. II.Abdülhamid’in baskı rejiminden kurtulmak için İsviçre’ye gitti. İsviçre Hükümeti’ne başvurulunca geri verildi.
Padişahın emriyle Meclis-i Maarif üyeliğine getirildi (1900). Servet-i Fünun’a ve çeşitli dergilere Emrî adıyla eğitimle ilgili yazılar yazdı. Hazırladığı ansiklopedinin ancak ilk cildini tamamlayabildi. 1908’den sonra Mekteb-i Sultani (Galatasaray Lisesi) Müdürü, bir süre sonra da Maarif Meclisi İlmi Daire Başkanı oldu.
Aynı yıl Kırkkilise (Kırklareli) milletvekilliğine seçildi. 1909’da Maarif Nazırı oldu. İstanbul dar-ül Fünun’unda felsefe dersleri verdi. Maarif nazırlığı sırasında Türkiye’de ilk kez “Tedrisat-ı İpdidaiye kanunu” hazırlamış, köy ve kentlerde imece yoluyla okul yapılması için kampanya açılmasını önermiştir.
Eserlerinden başlıcaları:
Muhit-ül Maarif (1902),
Oeni Muhit-ül Maarif (1914),
Osmanlı’da İttihat ve terakki Cemiyeti’nin Bin Üç Yüz Yirmi Yedi senesi Dördüncü Kongresinde Tanzim Olunan Siyasi Programa Dair İzahname (1914).
