Bediüzzaman'dan Kürtlere Çağrı
Güneydoğu Anadolu Bölgemiz’in tarihi süreci içinde İdris-i Bitlisi ve Bediüzzaman’ın Kürt vatandaşlarımıza yaptıkları öncülüğü belgelerle sunuyoruz. Özellikle Bediüzzaman’ın Osmanlıca olup Latin harfleriye basılmayan Nutuk isimli eseri Güneydoğu’da yaşanan olaylara ışık tutmaktadır.
Güneydoğu bölgemizde, Türkler’e geçmişten gelen hınçlarından dolayı düşman olan dış güçler tarafından desteklenen kukla örgüt tarafından tertiplenen üzücü olaylar milletçe hepimizi üzmektedir.
Devletimizin bu bölgedeki problemleri çözmeye yönelik her türlü çalışması kasıtlı olarak yanlış aksettirilmektedir. Çünkü hain emelleri olan güçler, olayların can damarını yakalayarak kanayan yarayı daha da kanatmaktadırlar.
Hain örgüt 1300 senedir Müslüman toprağı ve 1000 yıldır da hem Müslüman ve hem de Türk yurdu olan bu toprakları işgal edilmiş gibi göstermektedir. Bu bölgedeki vatandaşlarımız azınlık olarak takdim edilip, yeni hak ve özgürlükler talep etmektedirler. Oysa ki, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yaşayan herkes eşit haklara sahiptir. Üstelik bu devletin kurucularıdırlar.
Bir çok bölge savaşla Osman Devleti’ne bağlandığı halde, 350 sene Osmanlı Devleti idaresi altında kalan bu bölge halkı gönüllü olarak Osmanlı Devleti’ne tabi olmuşlardır.
Bu bölgenin tarihi gelişimine bir göz atalım ;
Osmanlı Devleti’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile ilgisi, 1514’de Şah İsmail’e karşı kazanılan Çaldıran Zaferi ile başlamaktadır.
Şah İsmail’in bölgeye uyguladığı baskılar ve en sonunda Diyarbakır’ı muhasara altına alması, bardağı taşıran son damla oldu. 25-30 Kürt beyi muhasara esnasında İdris-i Bitlisi aracılığı ile Yavuz Sultan Selim’e bir ariza gönderdiler. Bu ariza özet olarak şöyledir:
“Can ü gönülden İslam Sultanı’na biat eyledik. Şah İsmail’in mezhebinden uzaklaşarak ehl-i sünnet ve Şafii Mezhebi’ni icra eyledik. İslam Sultanı’nın namı ile şeref bularak hutbelerde dört halifenin ismini zikretmeye başladık.(...) İdris-i Bitlisi’yi makamınıza gönderdik. Hepimizin arzusu şudur;
Bu ihlaslı ve size itaat eden kullara yardım edesiniz. (...) sizin yardımınız olmazsa bizim Şah İsmail’e karşı koyacak gücümüz yoktur. Zira Kürtler, ayrı ayrı kabile ve aşiret tarzında yaşamaktadır. Sadece Allah’ı bir bilip Muhammed ümmeti olduğumuzda ittifak halindeyiz. Diğer hususlarda birbirimize uymamız mümkün değildir. Sünnetullah böyle uygulana gelmiştir. (...)
Baki ferman yüce dergahındır.” 1
Bu mektup üzerine Hüsrev Paşa Kumandası’nda ve İdris-i Bitlisi’nin yardımlarıyla toplanan gönüllü ordu Şah İsmail’in ordusunu mağlup etti.
İslami kesim ve Kürtler arasında bir çok seveni olan Bediüzzaman, 19. yüzyılın ilk çeyreğinde Devlet’e isyana kalkışan Kürtlerin Devlet’e bağlı kalmalarını önermiştir. Bu hususla ilgili Osmanlıca Nutuk isimli risalesinde Kürtlere’e şöyle hitap etmektedir:
“Altıyüz seneden beri birlik bayrağını umum âleme karşı yücelten ve millî âdetlerini terk ederek seçkinleşen bizim şanlı Türk pederlerimize, kuvvet ve cesaretimizi hediye edelim. Ona bedel, onların akıl ve marifetinden istifade edeceğiz ve asaletimizi de göstereceğiz. Elhâsıl, Türkler bizim aklımız, biz onların kuvveti; hep beraber iyi bir insan oluruz. Dik başlılık ve kendi başına hareket yapmayacağız. Bu azmimizle başka milletlere ibret dersi vereceğiz. İyi evlat böyle olur. (...) İttifakta kuvvet var, birlikte hayat var, kardeşlikte saadet var, hükümete itaatte selamet var. Birliğin sağlam ipine ve muhabbet şeridine sarılmak zaruridir.” 2
16. yüzyılda Kürtlere rehberlik yapan İdris-i Bitlisi’nin yaptığı görevi 20. yüzyılda Bediüzzaman yapmıştır. Bilgi çağı olan 21. yüzyılda illa yeni bir bilgeye ihtiyaç mı var?
Tarih tekerrürden ibarettir başka söze ne gerek.
Kaynakça:
1-Koca Müverrih, Bedayi, c.II, vrk. 452/a-b. Ayrıca geniş bilgi için bakınız: Doç Dr. Ahmet Akgündüz, Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri, İstanbul 1991, c. III, s.199-215.
2-Bediuzzaman, Nutuk, Dersaadet 1326, s.20.
Yaşar CELEP IP: 195.140.196.xxx Tarih : 26.04.2006 16:15:30
Ramazan Bey Osmanlıca olan Nutuk isimli risaleyi size ulaştıracağım. Saygılarımla.
İsmail Gündoğdu IP: 195.140.196.xxx Tarih : 25.04.2006 08:33:10
Said-i Nursi'nin NUTUK ismili eseri şimdiye kadar niye Türkçe olarak neşredilmedi acaba? Bediüzzamanın eserlerini yayınlayanları iyi tetkik etmek lazım diye düşünüyorum.
M. Fatih IP: 81.215.73.xxx Tarih : 25.04.2006 18:03:52
Hocam elinize sağlık kukla satılmışlar tarihe bakıp da gerçekleri görsünler. Ona buna uşaklık yapmasınlar. Türkler olmasa idi şimdi esamileri bile olmazdı.
ömer sırakaya IP: 85.101.93.xxx Tarih : 28.04.2006 18:22:58
Hocam Bizleri bilgilendirdiğiniz için çok teşekkür, anlaşılan hainlik bunların geninde var. birde aydınlanmak istediğim mevzu şu Cennet mekan .Yavuz Sultan Selim Han Çaldıran savaşı dönüşü bir çeşme yaptırmış .2 Kurnalı bol sulu, Ama çeşmenin üzerine bir duua yazmış o dua nın içeriği hakkında bizleri aydınlatma zahmetinde bulunursan ziyadesi ile memnun olurum saygılar.
bünyamin özkan IP: 130.149.68.xxx Tarih : 11.05.2006 17:46:47
sayin yazar ne kadar talihsizsiniz, sizin en acik yazinizi anlamaktan aciz, dahi üc bes kitap cevirmekle ilim adina ahkam kesenler, daha ekranda yazani okumasini bilmeyenler,bir insanin kitaplarini okumayip hayatini arastirmayip,tesirlerine ve söylediklerinin günümüzde nasil tahakkuk ettigine bakmadan afedersiniz ama kara cahilce ve kendini birsey zannederek kalem oynatan kisileri gördüm burada..
ramazan doğan IP: 195.140.196.xxx Tarih : 26.04.2006 10:19:07
hocam türk pederlerimiz ifadesine tikıldım aynen öylemi geciyor nutukta.ihtiyarlanan hangi anlamda merak ettim.milli adetlerini terkederek türkler ihtiyarlanmış mı oluyor.bir de dik başlılık ve kendi adına hareket edeceğiz kısmı da yanlış gibi geldi.saygılar
Ruhi Cantürk IP: 85.103.123.xxx Tarih : 19.04.2006 10:49:48
Said Nursi aspirin gibi.Her derde deva.Bak basılmamış "nutuk"u da varmış.Nurcular onu niye bekletmişler.Bu kişi kendisini "Said Kürdié diye isimlendirmiş.Kürt milliyetçiliği peşinde koşmuş birisi.Risalelerinde deebced ve cifir hesapları yöntemi ile Kur'anı Kerim ayetlerinnden alınma kelime ve kelime gruplarını tarih düşürme yöntemi ile gaybden haber vermiştir.Kendisinin ilham ile risaleleri yazdığını,"aniden ihtar edildi,ihtar edildi"şeklinde uyarılarda bulunulduğunu ifade etmektedir.Kastamonu Lahikası isimli risalde onbeş yaşına kadar ölenlerin cennete gireceğini ifade etmektedir.ancak,bulüğ çağının coğrafya ile ilişkisini görmemezlikten gelmekte.Hıristiyan/nasarayı bir başka gözle bakmaktadır.Yazdığı risaleler Kur2an tefsiri olduğunu ifade edilmekle birlikte,klasik tefsir metodunu benimsemediği belirtilmektedir.Onun tefsirinin "mekasid tefsiri" olduğunu Dost TV'de Iraklı bir teorisyen bir Nurcu tarafından ifade edildi.Said Nursi Cenabı Allah'ın Kur'anı Kerim ayetlerinin maksatlarına ilişkin tefsirlerde bulunduğu anlaşılıyor.Oysa böyle bir tavır aciz insanoğlunun boyuna aşacağı aşikar bir durumdur.Said Nursi Kürtlere nasıl bir çağrıda bulunmuş acaba.Saidi Kürdi olarak mı,Saidi Nursi olarak mı?
M SELİM IP: 81.214.120.xxx Tarih : 18.04.2006 16:20:06
Sayın tarihçi hocam, inşaallah Kürtler bu alimlerin kıymetini bilerek okuyup, can düşmanlarımızın oyunlarına alet olmazlar.Yazılarınızı takip ediyorum. Yeni konuları bekliyorum.Saygılarımla
adam IP: 70.106.120.xxx Tarih : 8.11.2007 05:43:00
inandik yani bizde birakin iki yuzlulugu o degilmiydi kurt devletini kurmaya calisan.... anlatmayin....... nerede yaziyor hiristiyanin sehit sayildigi ......yavas olun gorecek herkes o nun ve simdi amarikada yasayanin iki yuzlu ajan olduklarini hemde ...rikano ajanlari olduklarini...topla paralari millletten al gotur amarikada bir papaz universitesine 2 iki milyon dolar bagisla ......ondan sonra ustat felan filan ....yeterin iki yuzluluge gerek yok ayni bukalemun gibisiniz..... kimsiniz siz nereden buldunuz bu kadar parayi vergisini verdinizmi........hani birileri sehit cenazesinde bagirdi diye ta amerikadan bas bas bagirmaya baslamisti sehit cenazesinin adabi var diye .....niye bagirmadi turk bayraklari ile yuruyenleri dstekliyorum diye ........iste bu misal kusura bakmayin artik tukum diyenleri kandiramiyorsunuz..... ve turkler sizin yuzunuzden turbana ve namaz kilanlara artik yavas yavas saygiyi yitiriyor.....niyemi....turbanla tirilyoner olup birbirine kiz alip verenler kandiramiyor artik..... uyanin uyanin herkes yesilin pesinde..........
hakan alioğlu IP: 78.174.76.xxx Tarih : 2.11.2007 15:57:03
herkese yürekten selamlar.öncelikle lütfen yazdıklarımızla düşüncelerimiz farklı olmasın lütfen tşk ederim şimdiden aziz kardeşlerim.hepinizin yorumuna saygı duyuyor ayrıca fikirlerinizi açıkladığınız için ALLAH(C.C.) hepimizden razı olsun.evet bediüzzaman said nursi(üstad) ın ''NUTUK'' ADLI BİR HİTABETİ VAR.AMA TÜRKÇE YE NEDEN ÇEVRİLMEMİŞ ORASI İŞTE ZAMANINA BIRAKILMIŞ BİRŞEY SAKIN BÖYLE YANLIŞLIKLARA DÜŞMEYİN YAYINLANACAK AMA BİRAZ ZAMAN ALACAKTIR ÇÜNKÜ HALAE ÇÖZÜLMÜŞ DEĞİL TAM ÇÖZÜME KAVUŞTUĞUNDA ELBETTE ÇIKACAKTIR ÇÜNKÜ ZATEN ÇIKMAZSA ALLAH MUHAFAZA HİÇTE İYİ GİTMİYOR.BURDA TÜRK-KÜRT KAVGASI YAPMAK YERİNE BİRAZ OTURUP ARAŞTIRIRSAK ASLINDA BU TÜR YARGILARA HİÇ GEREK OLMADIĞINI ANLAYACAKSINIZ İNŞALLAH ALLAH A EMANET OLUN KENDİNİZE İYİ BAKIN DUA EDELİM İNŞALLAH HEPSİDE GEÇECEKTİR YETERKİ İMAN KUVVETİMİZİ KAYBETMEYELİM(yurtseven vanlı)dokuz eylül üni.(izmir)....vesselam...
İsmail Aslan IP: 88.246.46.xxx Tarih : 8.11.2007 12:10:05
Saidi Nursi'yi temsil etme işini en iyi yaptıklarını iddia eden Fethullah Hoca ve taifesidir. Fakat kılık kıyafet itibariyle Saidi Nursiye en çok benzeyenler Aczmandiler'di. 28 Şubat süreci onları bitirdi. Erbakancılar hiç olmazsa bıyıklarını sünnete göre keserlerdi. Fethullah'cılar ılımlı islamın temsilcisi oldukları için bırakın badem bıyığı, bıyığı tümden kestiler ve tıpkı bir batılı gibi giyiniyorlar. Çünkü ılımlı islam bağlamında fethullah hocanın yüklendiği misyon orta Asyada ve tüm İslam coğrafyasında Amerikan Emperyalizminin yayılmasına hizmet etmektir. Fethullah hoca ve onun yolundan gittiği Saidi Nursiyi yüceltenler bilsinler ki onlar içimizdeki kanserli dokulardır.Çünkü onlar ve adamları emperyalizme hizmet eden işbirlikci ve cıkarcılardır. Ne mutlu türküm diyene.
mam amedij IP: 81.215.163.xxx Tarih : 1.11.2007 17:50:54
Ağzı olan konuşuyor. Kim demiş ki Said_i NursÎ'nin Nutuk adlı eseri Türkçeye kazandırılmamış. Bu iddiacıların belli ki bu alanla ilgili malumatları yok, ya da çarpıtmayı seviyorlar. Zehra Yayınevinin İçtimai Dersler adlı bastırdığı Üstad'a ait eser ile Tenvir Neşriyat'ın İçtimai Reçeteler adlı iki ciltlik yine Üstad'a ait eserlerde Nutuk yeni yazıyla bulunmaktadır. Vesselam...
Nevzat Eninoğlu IP: 85.109.5.xxx Tarih : 26.01.2008 14:38:57
sayın hocam.emek vermiş uğraşmışsınız yalnız Ustad Bediüzzaman ın Kürtlere hitabı bununla sınırlı değil. bu deveden kulak. Asıl hitabı EY GELÊ KURDAN(Ey Kürt Milleti!) diye Kürtçe olarak 1908 de Kürt Terakki ve Teavün gazetesinde yayınlanmış Kürtleri kendi aralarında milli birliğe, dinlerine ve dillerine sahip çıkmaya. aynı zamanda Kadeşleri olan Türk Arap vs. lerle barış içinde yaşamaya çağıran enfes bir hitabesi var. Münazarat kitabı da yine Kütrlere yazılmış. İÇTİMAİ DERSLER kitabı s.520...
ENVER IP: 88.247.108.xxx Tarih : 13.01.2008 15:43:25
Selamaleyküm, herkes birşeyler atıp tutuyor.Başkalarının yaptığını eleştirmek yerine, kendi yaptıklarımıza bir bakalım.Birilerini karalamak bizi yüceltmez. Herkes yaptığının hesabını muhakkak verecektir.Duyumlarla veya yorumlarla lütfen kimseyi herhangi birşeyle itham etmeyelim. Bilmiyorum kim hak hukuk konusun nekadar duyarlı, ama bizde bu ekrandan kimsenin hakkını almasak daha iyi olur ALLAH'a emanet olun.
saidmirza IP: 88.225.32.xxx Tarih : 6.06.2011 12:35:00
EĞER BU İFADELERİN HEPSİ BEDİUZZAMAN AİT İSE, İŞİN İÇİNDE DİNİ BİR VEHAMET SÖZKONUSUDUR. MESALA :hükümete itaatte selamet var. Birliğin sağlam ipine ve muhabbet şeridine sarılmak zaruridir.” DİYORSA. HANGİ HÜKÜMETİ KASTEDİYOR ACABA? SAĞLAM İP DEDİĞİ HANGİ PARTİNİN İPİ. VE YOK EĞER BAZI İFADELER BAŞKALARI TARFINDAN İŞİN İÇİNE SOKUŞTURULUMUŞ İSE, BUNU YAPANA YAZIKLAR OLSUN. DÜNYA VE AHİRETTE REZİL OLSUN. ALLAH'A VE ONUN DİNİNE HİZMETTEN BAŞKA ARZUSU OLMAYAN SEÇKİN BİR ALİMİ KENDİ MUNHUS EMELLERİNE ALET EDENLERLE AHİRETTE BİZZAT BEDİUZZAMANIN KENDİSİ HESAPLAŞACAKTIR. BİR DE O YANLIŞ YORUMLARLA YANLIŞ YOLLARA SAPANLAR DA AHİRETTE HESAP SORACAKLARDIR.. BAKALIM O GÜN HÜKÜMET SENİ KURTARABİLECEK Mİ? NE NERSİN. TEVBE ETMEYE VE GERÇEKLERİ İTİRAF ETMEYE VAR MISIN?!...