e-KİTAPLAR YASA BOŞLUĞUNDA UÇUŞUYOR
'Çok satan' kitapların internetteki kopyaları Bilişim Suçları Yasası'na göre yasal, Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'na göre ise yasa dışı
Türkiye'deki internet kullanıcıları arasında, sayısı hiç de az olmayan kitap okurları da var. Bunun net göstergelerinden birini, günümüzde e-kitap olarak da anılan ve genellikle PDF formatında 'indirilebilen' yayınlara sayfalarını açan bloglar ve internet forumları gibi sanal kaynaklar oluşturuyor.
Çok satanlar listesinin gediklilerinden Elif Şafak, Orhan Pamuk, Ayşe Kulin, Ahmet Ümit, Adam Fawer, Stephenie Meyer, Dan Brown, Stephen King ve J.R.R Tolkien'ın eserlerinin yanı sıra, listelerde üst sıraları seven Cahillikler Kitabı veya The Secret gibi birçok popüler kitabın e- versiyonları internette halen 'paylaşılıyor'. Bu kitaplar üzerinden 'ticari' bir çıkar elde edilmiyor olması, ilgili kitapları 'paylaşılabilir birer dosya'ya çeviriyor ve Bilişim Suçları Yasası'na göre bu yasadışı bir eylem sayılmıyor. Lakin aynı eylem, kitaplar yazarlarından izin alınmadan tamamı yayımlandığı için, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na göre suç teşkil ediyor. Hal böyle olunca da, kimi 'blog' siteleri, geçici 'forum' listeleri veya birçok kitap adının yer aldığı başka kaynaklara ulaşmak da mümkün hale geliyor. Hatta bu işi yapan 'google'vari birtakım siteler bile mevcut!
PAŞAOĞLU: YAZARLARDAN İZİN ALINMIYOR
Konuyu bilişim suçları yönünden inceleyen, İletişim Yayınları Koordinatörü Tuğrul Paşaoğlu ise, gelinen bu noktada neyin suç sayılıp sayılmadığına şöyle açıklık getiriyor:
"Bilişim suçları yasasına göre, ticari amaç güdülmeyen bir sitede yapıyorsanız bu işi suç sayılmıyor. Fakat Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'na göre internet üzerinden kitabın tamamını kullanıcıya sunmak, açık suç. Şöyle ki: Bir eserin tamamını yayımlamak için eser sahibi olan yazardan 'umuma iletme' izni almanız gerekiyor. Bu tür uygulamalarda yazarlardan izin alınmıyor. Dolayısıyla Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'nın tanımladığı açık bir suç işleniyor. Biz Bilişim Suçları Yasası çıkarken, bu durumlarla ilgili uyarılarımızı yaptık. Çünkü bu durum Avrupa Birliği tarafından da suç olarak tanımlanıyor. Fakat uyarılarımız dikkate alınmadı. Tabii iki yasa birbiriyle çelişince uygulamada da karışıklık oluyor. Siz savcılığa başvurduğunuz zaman savcılık siteyi kapatıyor. Ki bazen sitenin servis sağlayıcının Türkiye bağını kesebiliyor. Bu da çok ağır. Oysa, sadece suç işlenen sayfa engellenebilir."
KUZULOĞLU: YASAL E-KİTAP PLATFORMU EKSİKLİĞİ MEVCUT
Konuyla ilgili SABAH'a konuşan İnternet editörü Serdar Kuzuloğlu, "kitaplar taranıp dijital ortama aktarıldıktan sonra bu sitelerde kullanıcıların hizmetine sunuluyor" derken, önemli bir detaya dikkat çekiyor:
"Sokaktaki tezgâhlarda satılan korsan kitaplarda bir ticari amaç var. Ama e-kitap korsancılığı para kazanma amacıyla yapılmıyor. Okudukları kitapları beğenenler, onları gönüllü bir şekilde dijital ortama kaydedip insanlarla paylaşıyor. Tabii burada telif meselesi bir sorun olarak ortaya çıkıyor. Ayrıca zaten Türkiye'de dijital ortamda kitap okumak isteyen insanlar için yasal bir platform yok. Bu da internet üzerinden kitap okumak isteyenleri bu tür sitelere yönlendirebiliyor."
