Fay'a seyahatin kitabı yazıldı

İTÜ Maden Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Naci Görür, geçen yıl “Nautile” adlı mini denizaltıyla Marmara Denizi’nin derinliklerinde bulunan faya yaptıkları dalışın öyküsünü kitap haline getirdi.

Görür, 1999 Gölcük depreminden sonra tüm mesaisini adadığı Kuzey Anadolu Fayı’nın Marmara’daki kolunu gözleriyle görmek için 31 Mayıs 2007 tarihinde özel bir denizaltıyla 1239 metre derine daldı. Deniz dibinde yedi saat süreyle kalarak fayı inceledi. Görür, bu ilginç yolculuğu, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından yayımlanan, Marmara’nın derinliklerinden görüntüleri de içeren DVD hediyeli, “Bir bilim adamının not defterinden: Fay’a Seyahat” adlı kitabında anlattı.

İstanbul’u tehdit eden fayı gözleriyle gören Prof. Görür, “Fay her şeyiyle kıpır kıpırdı. Birçok yerinde sular ve gazlar fokurduyordu. Bu haliyle 1999 Gölcük depremi öncesi İzmit Körfezi içersindeki fay koluna benziyordu. O da günün birinde uyanacaktı...” dedi. Görür, kitabında, üç kişilik denizaltıyla daldığı Marmara derinliklerinde gördüklerini şöyle özetledi:

Kocaman bir çöplük gibi
“...Penceremden dışarı baktığımda gözlerime inanamadım. Dışarıda sanki lapa lapa kar yağıyordu. Hani, tipi esnasında araba kullandığınızda gözünüzün önünü göremezsin ya, işte ben de aynen öyle önümü göremiyordum. Yağan şey deniz suyunun içerisindeki her türlü süspansiyon malzemeydi. Bu malzemenin bir kısmı herhalde organik madde, bir kısmı ise silt, kil ve kirlilikten ibaret inorganik maddelerdi... Bu arada gözüme sık sık naylon torba ve yoğurt kabı gibi tanıdık şeyler de çarpıyordu... Marmara sanki kocaman bir çöplük gibiydi.
... Fayla burun burunaydım. Artık onu gözlerimle görüyordum, aramızdaki mesafe ancak 1-2 m. kadardı. Heyecanlanmamak elde değil. Fay çok belirgindi. Büyük bir çatlak olarak görünüyordu. Marmara’nın karanlığında kıvrılan bir yılan gibiydi. Fay boyunca bazı yerlerde sürtünmelerin olduğunu gördük. Fayın canlı oluşunun belirtisi su ve gaz çıkışlarıydı. Bu su ve gaz çıkışları depremin olduğu derinliklerden geliyordu.
Gördüğümüz eğimli malzeme, olası bir depremde deniz altı göçük ve heyelanları meydana getirebilirlerdi. Bu da Marmara’da tsunamiye neden olabilirdi...Yapılan araştırmalar bugüne kadar Marmara’da çok sayıda tsunaminin gerçekleşmiş olduğunu ortaya koymuştu.