İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Gaziantep Şube Başkanı Metehan Gündüz, Gaziantep'te özellikle 15 Aralık-31 Ocak tarihlerinde inşaatlarda uygulanan beton ve harçlı işler açısından sıcaklıkların oldukça sakıncalı değerlere düştüğünü söyledi.

Gündüz, yaptığı açıklamada, yaklaşık 1 haftadan beri özellikle geceleri hava sıcaklığının, betonun mukavemeti açısından sakıncalı değerlere düştüğünü belirtti. Gündüz, "Soğuk hava koşullarındaki taze betonun priz alma süresi, normal sıcaklık koşullarında betonun priz alma süresine göre daha uzun, dayanım kazanma hızı ise daha yavaş olmaktadır. İlk zamanlarda (beton priz almadan veya yeterli dayanımı henüz kazanmadığı süre içerisinde) betonun içerisindeki suyun donması, donan su hacminin yüzde 9 oranında genişlemesi sebebi ile, beton dayanımını ve dayanıklılığını çok büyük ölçüde azaltmaktadır. Betonun içerisindeki suyun beton priz almadan donması durumu, Priz alarak sertleşmiş fakat yeterince dayanım kazanmamış betonun içerisindeki suyun donması sonucu içsel çatlaklar oluşur, geçirgen ve boşluklu düşük dayanımlı beton elde edilir. -5 derecede beton karışım suyunun yüzde 92'si donar, -12 dereceden düşük sıcaklıkta betonun dayanım kazanmadığı kabul edilir. Beton plastik halde iken, donma tehlikesi ile karşılaşır ve donma gerçekleşirse beton dayanımı en az yüzde 50 oranında azalır ve beton dayanıklılığı olumsuz şekilde etkilenir. Betonun en azından 3.5 MPa basınç dayanımına ulaşıncaya dek donması engellenmelidir ki, bu dayanım beton sıcaklığı 10 derece iken ve yerleştirildikten 2 gün sonra elde edilebilir. Yeni yerleştirilmiş ve suya doygun beton en azından 2 gün belli bir basınç dayanımına ulaşana kadar, donma-çözünmeye karşı korunmalıdır" dedi.

Beton dökümü öncesinde hava tahminlerine bakılarak hareket edilmesi gerektiğini ifade eden Gündüz, soğuk hava koşullarında alınması gereken önlemleri şöyle sıraladı:

"Çok riskli durumlarda, beton dökümü ertelenmeli veya döküm ertelenemiyorsa, uygun kimyasal katkılar kullanılmalı ve betonun bakımı-korunması da titizlikle yapılmalıdır. Beton karışımının sıcaklığını yükseltebilmek için, betonu oluşturan malzemelerin ısıtılarak kullanılması, betonun ilk günlerindeki dayanımının yüksek olmasını sağlayacak türde çimento ve katkı maddesi kullanılması, soğuk havada dökülen betonların korunması için uygun kalıp ve izolasyon malzemelerinin ve/veya uygun kür yöntemlerinin uygulanması, işin önceden planlanması ve beton dökümünden önce gereken hazırlıkların yapılması, soğuk havada dökülen betonların yeterli süreyle kür edilmeleri çözüm önerilerindendir. Fakat katkı malzemeleri ile döküm tercih edildiğinde, hassas olunmalıdır. Donatılı betonlarda bazı katkılar korozyona neden olabilir. Bu nedenle katkı seçimine dikkat edilmelidir. Beton pratik olarak işlenebileceği en düşük kıvam sınıfında olmalıdır. Bu terleme miktarını ve priz alma süresini düşürür. Beton yüzeyinde kar, buz ya da kırağı bulunmamalıdır. Şayet bunlar varsa, beton yüzeyinden alınmalıdır. Ayrıca beton sıcaklığı ve kalıpların sıcaklığı (özelikle metal kalıp) donma sıcaklığından yüksek olmalı ve bu sıcaklık korunmalıdır. Bu daha önceden zeminin ve temas yüzeylerinin yalıtılmasını ya da ısıtılmasını gerektirebilir. Ayrıca yalıtkan battaniyeler ve plastik örtülerin kullanılması da koruyucu tedbirlerdendir. Ayrıca, döküm sonrasında, özellikle sıcak havalarda betonun nemlendirilmesi-sulanması uygun iken soğuk havada uygun değildir. Çünkü beton içindeki su donma sonucu hacimce artar ve betonda gerilmeye neden olur. Soğuk havada en iyi kür uygulaması beton yüzeyini su kaybından ve soğuktan koruyacak malzemeler kullanılarak yapılır."