Bağımlılık yapar

Samsun Sağlık Müdürlüğü Ruh Sağlığı Şube Müdürü Dr. Kaan Durukan, madde bağımlılığının toplumları derinden yaralayan karakterize bir hastalık olduğunu belirtti.

Dr.Durukan,tütün, alkol, esrar, eroin, kokain, tiner, bally, çakmak gazı gibi uçucu maddeler, morfin, akineton, xanax, rohypnol gibi ilaçlar ve Extasy'nin bağımlılık yapan maddeler olduğunu söyledi. 

Tütünün 4 bin adet toksik madde ve nikotin içerdiğini ve madde bağımlılığının en yaygın etkeni olduğunu, sigara içenlerde içmeyenlere göre akciğer kanserinin 22 kat, gırtlak kanserinin 50 kat, felcin 15 kat ve kalp hastalığının 10 kat daha sık görüldüğünü dile getirdi. Alkolün de yaygın olarak kullanılan maddelerden biri olduğunu ifade eden Dr. Durukan, içindeki etken madde aracılığıyla beden üzerinde karaciğer, mide, beyin hastalıklarına, yaralanmalara, bilinç üzerine olan etkisiyle iletişim sorunlarına, ailesel, sosyal ve yasal sorunlara yol açtığını kaydetti. Durukan, "Ayrıca, ruhsal yönden uyku bozukluklarına, depresyona, anksiyete ve stres bozuklukları ile dikkat toplamada güçlüğe neden olur" dedi.
Esrarın ise kahverengi toz şeklinde bir madde olup, reflekslerde bozulma, dikkat dağınıklığı ve unutkanlığa, cinsiyet hormonlarında azalmaya, akciğer kanseri ve bronşite yol açtığını açıklayan Durukan, esrarın diğer yasadışı maddelere geçiş maddesi olduğu konusunda uyarıda bulundu.

"EROİN VE KOKAİNİN BİR KULLANIMI BAĞIMLI YAPABİLİYOR"

Eroinin hareket ve konuşmada yavaşlamaya, ellerde titremeye, gözbebeklerinde küçülme, yüzde kızarıklık, gevşeme, sahte iyi oluş hissine neden olduğuna dikkat çeken Durukan, bir kullanımda bile bağımlılık yapabileceğine işaret etti. Durukan, bu maddenin yüksek dozlarda solunum yavaşlaması, koma ve ölüme yol açtığını vurguladı. Kokainin de eroin gibi tek kullanımda bağımlılık yapabileceğinin altını çizen Durukan, "Bu madde, migren, kalp ritim bozuklukları, beyin damarlarında tıkanıklık, yüksek tansiyon ve cinsel iktidarsızlığa neden olur" diye konuştu.

Tedavi amacıyla kullanılan ancak bağımlılık yapabilen ilaçlara da değinen Dr. Kaan Durukan, yeşil ve kırmızı reçeteyle satılan ve kontrole tabi olan morfin, akineton, xanax, rohypnol gibi ilaçların rahatlama, gevşeme, reflekslerde azalma ve uyku haline neden olduklarını ifade ederek, "Alkolle etkileri artar. Yüksek dozlarda ani kesilmelerde sara nöbetlerine yol açabilirler. Ayrıca bally, tiner, uhu, tipex ve bunun gibi isimlerle piyasada satılan kimyasal ürünler, çakmak gazı, benzin, oje gibi maddeler uçucu madde bağımlılığı yapar. Bu maddeler, baş ağrısı, bulantı, sersemlik, sarhoşluk, yürüme güçlüğü, denge bozukluğu, öğrenme güçlüğü, kalp, karaciğer, böbrek ve beyinde hasara neden olur. Tıkanma, boğulma ve ani ölüm de olabilir" şeklinde konuştu.

Durukan, Exstasy'nin ise yüksek tansiyon, kalp ritim bozukluğu, vücut ısısında artış, böbrek hasarı gibi sorunlara yol açtığını açıkladı.

"MADDE KULLANANLARIN YÜZDE 29.4'LE MERAKLA BAŞLIYOR"

Ruhsal sorunları veya bağımlılığı olan anne babaların bulunduğu ailelerin, doğru olmayan yetiştirme yollarının, okul başarısında düşüşün, sosyal becerilerdeki zayıflığın, okul, iş, aile ortamlarında madde bağımlılığının onaylanmasının madde bağımlılığında risk faktörleri olduğunu belirten Durukan, "Madde bağımlılığında önleyici faktörler ise; aile içi kuralların birlikte alınması ve herkesin bunlara uyması, anne babanın çocuklarının hayatlarıyla ilgili olması, güçlü ve pozitif aile bağları, okulda başarılı olma, sosyal becerilerin güçlü olması, madde bağımlılığıyla ilgili doğru bilgilenmedir. Madde kullanmaya başlama nedenleri; yüzde 29.4'le merak, yüzde 27.1'le sorunlara çözüm aramak, yüzde 26'yla sorunlardan kaçmak, yüzde 25.9'la eğlenmek, yüzde 24.3'le beğeni toplamak ve yüzde 23.3'le arkadaş baskısıdır. Bu nedenle madde kullanılan çevrelerden uzak durmak gerekir" uyarısını yaptı.

Daha sinirli olma, başarıda düşüş, arkadaş grubunda değişme, özgüvende azalma, çevre ve arkadaşların önemini yitirmesi, hafif uykulu, halsiz ve yorgun görünme ve yeme alışkanlıklarında değişimle kilo kaybının madde bağımlılığının belirtileri olduğunu da söyleyen Durukan, madde bağımlılığına karşı yapılabilecekleri ise şöyle sıraladı:

"Madde bağımlılarına karşı genellemeler yapmaktan kaçınmalıyız. Söylediği şeylere ani tepki vermemeliyiz. Korkularımıza dayanarak konuşmamalıyız. Sorunu kendisiyle uygun bir lisanla konuşmalıyız. Öğüt verici konuşmalardan kaçınmalıyız. Sorunu küçümsememeliyiz. Ön yargılarımızın farkında olmalıyız. Bilgi sahibi olmalıyız. Açık, samimi ve inandırıcı olmalıyız. Konuşması için bir fırsat vermeliyiz. Tedavisi için bir uzmanla bağlantı kurmalıyız."