Türkiye’nin ve İstanbul’un ilk gecekondu bölgesi olan Zeytinburnu, örnek bir projeyle ‘Deprem Odaklı Kentsel Dönüşüm’ yaşayacak. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Büyükşehir’in Florya Sosyal Tesisleri’nde düzenlediği basın toplantısında ‘Zeytinburnu Pilot Projesi (ZPP) Mühendislik Sonuçları’nı açıkladı. Basın toplantısında Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm ve Yeni Yerleşmeler Müdürü Lütfi Altun da hazır bulundu.

İstanbul’da bugüne kadar yapılan binaların deprem riski göz önüne alınmadan inşa edildiğine dikkat çeken Başkan Kadir Topbaş, Zeytinburnu’nun sosyal yapısının ve yapı tipinin İstanbul’u temsil etmesi nedeniyle deprem odaklı kentsel dönüşüm çalışmalarına buradan başladıklarını söyledi. İlçede taranan 16 bin binadan 2 bin 295 konut, 2 bin 893 ticari bina ve 791 işyerinin olası bir depremde ciddi risk taşıdığını açıklayan Başkan Topbaş, bu binaların yıkılarak depreme dayanıklı şekilde yeniden inşa edileceğini kaydetti. Geri kalan yapıların yarısına yakınında da deprem güçlendirmesi gerektiğine işaret eden Topbaş, şöyle konuştu;

“Zeytinburnu’nda tarama ve tebpit çalışmaları tamamlandı. Şimdi öncelikle ilçede stantlar kurarak vatandaşlarımızı binalarının deprem riski konusunda bilgilendireceğiz. Kentsel dönüşüm çalışmalarımız da yüksek risk taşıyan bu binalarla sınırlı olacak. İlk etapta Topkapı’da bin 100, İkitelli’de ise bin 300 konut yaparak isteyen vatandaşlarımızı buralara aktaracağız. Ekim ayında başlanacak binalar 12 ile 15 ay içinde tamamlanacak. Oturduğu semtten ayrılmak istemeyen kişiler de burada yeniden inşa edeceğimiz konutların farkını ödeyerek kalabilecek. Binasını kendisi yıkıp yapmak isteyen vatandaşlarımız ise, imar kanunlarına uygun olarak yenileme yapabilecek. İnanıyorum ki, Zeytinburnu’ndaki deprem dönüşüm modeli İstanbul’un ve Türkiye’nin diğer noktalarındaki çalışmalara da örnek teşkil edecek.”

Zeytinburnu’ndaki çalışmanın Fatih başta olmak üzere İstanbul’un yüksek deprem riski taşıyan 10 ilçesinde daha uygulanacağını açıklayan Kadir Topbaş, talepleri üzerine TBMM’nde yeni yasama yılında Kentsel Dönüşüm Kanunu çıkacağını ve İmar Kanunu’nda da deprem riskine yönelik değişiklikler yapılacağını ifade etti.

İstanbul’da kaçak ve imarsız yapıya asla izin vermediklerini ve bundan sonra da göl ve baraj havzaları başta olmak üzere kaçak binalara asla vermeyeceklerini beyan eden Topbaş, “Bundan sonra şehrimizde depreme dayanıklı ve imara uygun bir yapılanma olacak. İnşallah İstanbul’da bundan sonra büyük ölçekte hasar veren bir deprem de olmaz. Çünkü İstanbul ekonomisiyle ve sosyal yapısıyla Türkiye’yi taşıyan bir kent” şeklinde konuştu.

İstanbul’a özgü değerler korunarak yaşanabilir mekanlar oluşturulacak…



İstanbul’un depremine hazırlık çalışmaları adım adım ilerliyor. İstanbul’un Deprem Anayasası olarak da nitelendirilen İstanbul Deprem Master Planı (İDMP) ve JICA Raporları doğrultusunda, Avrupa Birliği uyum programları da takip edilerek pilot ilçe seçilen Zeytinburnu’nda başlatılan Zeytinburnu Pilot Projesi tamamlandı. Proje İstanbul’a özgü değerlerin korunarak, daha güvenli ve yaşanabilir mekanlar oluşturulmasını hedefliyor. Çalışma, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm ve Yeni Yerleşmeler Müdürlüğü’nce 9.5 trilyon lira (9.5 milyon YTL) bedelle Büyükşehir’in İştiraklerinden BİMTAŞ A.Ş.’ye ihale edilerek yapıldı.

Neden Zeytinburnu?

İlçenin dönüşüm potansiyelinin yüksekliği, yapıların tüm sorunlu kategorileri içermesi, 1., 2., 3., 4. kuşak konut gruplarının (betonarme, yığma, karma gibi) ilçede bulunuşu, sosyo-kültürel dokusunun özellikleri, çarpık kentleşme ve gecekondulaşmanın yoğunlaştığı ilk bölge olması gibi sebeplerle Zeytinburnu ‘Pilot İlçe’ seçildi. Bu ilçe diğer ilçelere de bir model teşkil edecek.

ZPP Mühendislik Sonuçları;



Zeytinburnu İlçesi’nde yürütülen Zeytinburnu Pilot Projesi (ZPP) Mühendislik Sonuçları sonuçlarına göre ‘Yüksek Riskli Binalar Listesi’ şöyle;

Zeytinburnu, 247 bin 669 nüfus,13 mahalle, ve 16 bin 30 binayı barındırıyor. Bu binaların; 2 bin 295’i Yüksek Risk taşıyor.

2295 Yüksek Riskli binanın türü;

Konut: 15.019
Ticaret: 2893
Küçük Sanayi: 791
Bu Yüksek Riskten 72.388 kişi etkilenecek.

Ağır Hasarlı Binaların yıkım, enkaz kaldırma ve nakil, tahliye edilecek ailelerin geçici iskan durumu (Kira+Geçici Konut), kalıcı konut maliyeti gibi kriterlerden hareketle,
Zeytinburnu’nun maliyeti; 934 milyon 520 bin dolar olarak belirlendi.

İstanbul geneli risk durumu

Aynı şekilde, yine İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Japon Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA)’nın ortaklaşa olarak hazırladıkları "İstanbul'da Sismik Bölgelendirme İçeren Afet Önleme-Azaltma Temel Planı" ile İstanbul’u etkileyecek muhtemel bir depremde alt ve üst yapıların nasıl davranış göstereceği mahalle bazında ortaya konuldu, muhtemel bir depremde bütün alt ve üst yapıların hasar görebilirlikleri, ölü ve yaralı sayısı vb. tespitler yapıldı.

JICA Raporuna göre, İstanbul Geneli için yapılan analizler sonucu şöyle; İstanbul nüfusu 8 milyon 739 bin 682 kişi olarak, toplam bina sayısı 724 bin 633 olarak ele alındı. JICA raporuna göre İstanbul Geneli Ağır Hasarlı Bina Sayısı 51 bin 447,
Toplam Hane Sayısı 2 milyon 383 bin 637, Yüksek Riskli Birim Sayısı 182 bin 527 olarak tesbit edildi. Bu riskten etkilenecek nüfus 658 bin 125 kişi olarak belirlendi.

Yine rapora göre; İstanbul Geneli Ağır Hasarlı Binaların yıkım, enkaz kaldırma ve nakil, tahliye edilecek ailelerin geçici iskan durumu (Kira+Geçici Konut), kalıcı konut maliyeti gibi kriterlerden hareketle maliyeti 17 milyar 331 milyon 32 bin 342 dolar olarak hesaplandı.