Yakup Çelebi İmaret Külliyesi
Kütahya Gazi Kemal Mahallesi’ndeki Ulu Cami’nin batısında bulunan Yakup Çelebi İmaret Külliyesi’nin kitabesi 34 satırlı olup bu kitabenin ancak bazı bölümleri okunabilmiştir. Kütahya Müzesi’ndeki bu kitabenin örneği ve Kadı Sicillerinden öğrenildiğine göre; yapı topluluğu Yakup Çelebi tarafından imaret, medrese, mescit ve kütüphane ile birlikte 1411-1412 yıllarında tamamlanmıştır.
Medrese:
Külliyenin bir bölümünü oluşturan dokuz hücreli medrese, 1935 yılına kadar ayakta kalmıştır. Bu tarihten sonra tamamen yıkılmış ve büyük kısmının üzerinden de Gediz Caddesi geçmiştir. Eski bir fotoğrafına dayanılarak avlu kapısı yakınında kesme taştan medresenin yüksek bir eyvanı seçilmektedir. Ayrıca medrese hücrelerine ait olduğu sanılan yan yana küçük baca dizileri de görülmektedir. Günümüze gelemeyen medreseden bu bilgiler dışında başka bir ayrıntı bulunmamaktadır.
İmaret, Mescidi ve Türbesi:
Germiyanoğlu II.Yakup Bey’in (1387-1429) külliyesinin önemli bir bölümü olan imaretin üç bölümlü küçük revaklı ve bir de girişi bulunmaktadır. İmaretin ortasında şadırvanlı kubbeli mekâna üç yönden kubbeli eyvanlar açılmaktadır. Bunlardan yan eyvan türbeyle bağlantılıdır.
İmaret 1954 yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından onarılmış ve kütüphaneye tahsis edilmiştir. O zamana kadar bütünüyle korunan imaretin dört yöne meyilli kiremit örtülü bir çatısı olduğu anlaşılmaktadır. Onarım sırasında çatı kaldırılmış, kubbeleri dışarıdan görülecek şekilde ortaya çıkarılarak onarılmıştır.
İmaretin yapı malzemesini moloz taşlar ve bunların arasındaki tuğla hatıllar oluşturmuştur. Sivri kemerli üç bölümlü giriş, yanlarda pandantifli, ortada mukarnas dolgulu üç basık kubbe ile örtülmüştür. XIX.yüzyılda yapılan onarım sırasında duvarlar ve pencerelerde değişiklikler yapılmış ve bu da imareti orijinalliğinden uzaklaştırmıştır. İmaretin ortasında şadırvanlı geniş kubbeli bir orta mekân bulunmaktadır. Girişin karşısına gelen kubbeli eyvan diğerlerinden 20 cm. daha yüksektedir. Girişin iki yanındaki dar kapılar kubbeli iki odaya açılmaktadır.
İmaretin güney eyvanı basık kubbeli türbeye açılmaktadır. Türbenin eyvan tipi türbelerin değişik bir biçimi olduğu sanılmaktadır. Mescidin bir odasının kenarında bulunan, küçük kubbeli türbede bu yapı topluluğunu yaptıran Germiyanoğlu II.Yakup Bey ile Karamanoğlu Mehmet Bey’in kızı olan eşi Paşa Kerime (Şah Ana) Sultan gömülüdür. Türbede lahit ve döşeme firuze altıgen arasında değişen lacivert üçgen çinilerle bezenmiştir. Güney eyvanının türbe ile birleştiği yere bir mihrap yerleştirilmiştir. Ancak bu mihrabın XIX.yüzyıla ait olduğu üslubundan anlaşılmaktadır.
Günümüzde bu külliyeden Vahit Paşa İl Halk Kütüphanesi olan İmaret Mescidi ile türbe kalmıştır.
Kenthaber Kültür Kurulu
