Antepfıstığında hasat dönemi gelmesine rağmen taban fiyat konusunda bir çalışma yapılmaması üreticileri düşündürüyor. Yeni mahsül ürün serbest piyasa koşullarına göre komisyoncular aracılığıyla satılıyor.

Fıstık ticaretinin merkezi olan Gatem Fıstıkçılar Sitesi'nde kilogramı 3 YTL'den başlayan su altı boz fıstık 2.2 YTL'ye kadar gerilerken, yaş kırmızı ben fıstığın ise 3 YTL'ye alıcı bulduğu kaydediliyor.

Gaziantep Fıstıkcılar Odası Başkanı Hasan Karaoğlan, fındığın taban fiyatının 7 YTL olarak açıklandığını ancak Antepfıstığı'nda hâlâ taban fiyatın açıklanmamasının düşündürücü olduğunu söyledi.

Güneydoğu Birlik Kooperatifi'nin piyasadan çekilmesini isteyen Karaoğlan, bu birliğini fıstık üreticisine yarar yerine zarar verdiğini belirtti. Fıstık üreticisinin zaten 2 yıldan buyana soğuk nedeniyle verim alamadığını hatırlatan Karaoğlu, "Bu sezon beklentimiz 50-60 bin ton civarında. Aslında her sene 100 bin tonunun altına düşmüyorduk. Soğuklardan dolayı fıstıkta kötü bir sezon geçiriyoruz. Buna rağmen fıstığa kimse destek vermiyor." şeklinde konuştu.

Antepfıstığının dünya çapında bir ürün olduğunu vurgulayan Hasan Karaoğlan, "Ancak fındığa verilen değer Antepfıstığına verilmiyor. Türkiye'de nereye gitseniz fındık reklamı var. Antepfıstığının hiç bir tanıtımı yapılmıyor" dedi.

15-17 Eylül tarihleri arasında merkez belediyelerin girişimi ile Gaziantep'te bir fıstık festivalinin yapılacağını ve bu festivale 7 ülkeden girişimciler ile basın mensuplarının katılacağını açıklayan Karaoğlan, Antepfıstığının Gaziantep'in dışına çıkmasıyla birlikte fiyatının yüzde yüz arttığını kaydetti.

Kavrulmuş tuzlu fıstığın kilosunun Gaziantep'te 8.5 YTL olduğunu ancak Gaziantep dışında bu fiyatın 17 YTL'yi bulduğunu vurgulayan Karaoğlan, bu artışın Antepfıstığının satımına engel olduğunu bildirdi.

Antepfıstığının Güneydoğu Bölgesi'nde en az 10 ildeki çiftçilerin geçim kaynağı olduğunu belirten Hasan Karaoğlan, bu sezon rekolte beklentilerinin 60 bin ton civarında olduğunu ancak bu rakamın beklentilere cevap veremediğini dile getirdi.

Ucuz fiyattan satılan antepfıstığının piyasada kolay alıcı bulduğunu işaret eden Karaoğlan, 3 YTL ile 3.3 YTL arasında yaş fıstığın; 4 ile 5 YTL arasında da kuru fıstığın alıcı bulduğunu söyledi. Güneydoğu Birlik Kooperatifinin geçen sezon çiftçiden 7 YTL'ye kuru fıstık aldığını ancak bunu sonradan piyasaya 5 YTL'den sürdüğünü ifade eden Karaoğlan, "Burada Güneydoğu Birlik yanlış ticaret yapıyor. Bunun için Antepfıstığı dış pazarda yer bulamıyor. Mahsul bitmeye geldi kooperatif henüz taban fiyatı açıklamadı. Herhalde 3-5 kişiye peşkeş çekmek için bekliyor." dedi. Antepfıstığının lüks kuru yemiş arasında çıkarak sıradan bir kuruyemiş haline geldiğini öne süren Karaoğlan, "Bugün bir karpuz ve kabak çekirdeği Antepfıstığından daha iyi para ediyor. Yazık günah. Bir Antepfıstığının ağacı 20 yılda yetişip meydana geliyor. Ancak bunu bizim bazı yetkililer karpuz ile kabak çekirdiğinin altına düşürdüler." diye tepki gösterdi.

GÜNEYDOĞUBİRLİK SEMBOLİK BİR KURUM

Şehitkamil Ziraat Odası Başkanı Zihni Kepkep, hasat dönemi gelmesine rağmen fiyat konusunda geçmiş yıllarda olduğu gibi bir çalışma yapılamadığını söyledi. Başkan Kepkep, her yıl aynı senaryonun oynandığını belirterek, "Ürün serbest piyasada çiftçinin elinden yok pahasına alınıp, tüccarların stoklarına doluyor. Çiftçinin elinde mal kalmadıktan sonra para etmeye başlıyor. Güneydoğubirlik ise alım yapmayarak buna gözyumuyor" diye konuştu.

Çiftçiyi desteklemek için kurulan Güneydoğubirlik'in son yıllarda pasifize edilerek sembolik bir kurum haline geldiğine değinen Kepkep, Fiskobirlik gibi Güneydoğubirlik'in de aktif hale getirilmesini gerektiğini belirterek şunları söyledi: "Geçmişte fındık üreticisi perişandı .Ama milletvekiliyle, vatandaşıyla Karadenizliler el ele verdi bu sıkıntıyı aştı. Meşhur 'Aganigi' reklamıyla fındığı dünyaya tanıttılar. Fıstık da fındık gibi lezzet ve besin değeri açısından çok değerli ürün. Ama kimse bilmiyor. Bölge milletvekillerimizi fıstığa sahip çıkmaya davet ediyorum. Gelin elbirliğiyle fıstığımızı tanıtalım.

"FISTIK TANITIM KURBANI"

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü (TEAE) raporuna göre antepfıstığı konusunda uygulanan yanlışlıklar nedeniyle fıstığın ihracat değerinin kaybedilerek Türkiyenin kendi ürettiğini tüketen ülke kapalı pazar konumuna getirildiği kaydedildi. Antepfıstığının tanıtımının yapılamadığının belirtildiği Dr. Renan Tunalıoğlu ve Berrin Taşkaya imzalı raporda "Mümkün iken dünya pazarlarında söz sahibi olamamak son derece kaygı verici bir durumdur." saptaması yapıldı. Rapora göre İran'ın dünya fıstık sektöründe baş rol oynadığı kaydedilirken Türk Antepfıstığı imajı ile dünya piyasasında önemli bir yer elde edilebileceği vurgulandı. Rapora göre antepfıstığı fındık, badem ve yerfıstığı gibi yağlı meyvelerle karşılaştırıldığında protein , karbonhidrat ve kalori değeri olarak birinci, yağ oranı olarak fındıktan sonra ikinci sırada olduğu kaydedildi.

Davut Uçar - Kenthaber / Gaziantep

Yayın Tarihi : 9 Eylül 2005 Cuma 11:25:04