Afyon’da turizmin gerçekleri

Türkiye termal yatak kapasitesi’nin yüzde 40’na sahip Afyonkarahisar, yeni yatırımlarla ‘Termal Turizm’in merkezi olma yolunda ilerliyor. Zafer Havalimanı’nın açılmasıyla, beklenenden daha fazla bir hareketlilik gözlemleniyor. Önümüzdeki yıllarda yabancı konukların tesisleri doldurması bekleniyor.
Afyon, termal turizmde hızla ilerliyor ama kentte turizm anlayışı aynı hızla gelişmiyor, gelişemiyor. Bir yanda Vali İrfan Balkanlıoğlu’nun kentte getirdiği ‘yasaklar’ diğer yanda kalifiye eleman sıkıntısı Afyon’da turizmini zora sokuyor. Turizm personeli konusunda turistik işletmelerin ve otellerin sıkıntıları sürüyor. Çalışan personelin tesis içindeki davranışları, konuşmaları ve konuklarla diyalogları sık sık eleştiriliyor, şikayet konusu oluyor.
İlçeleriyle birlikte 20 bini aşkın yatağı bulunan Afyonkarahisar’da 1 yıl kadar önce hizmete giren 428 odalı Güral Otel, mimarisiyle beğeni topluyor. Henüz açılmadan önce 4-5 ay kadar süreyle personel eğitimine başlayarak bu eksikliği kapatmaya çalışmış.
Otelin bir departman sorumlusu şöyle bir itirafda bulundu; “Ama personelimiz konukları misafir olarak değil de müşteri olarak görüyor. Bunu öğretmede zorlanıyoruz. Bölgede tesis sayısı artarsa bu sorunların da azalacağını tahmin ediyoruz.”
İlk turizm yatırımını yaptığı Manavgat’taki tesisin açılışına katıldığımda tanışmıştım otelin sahibi Nafi Güral ile. Seramik sektöründeki başarıları turizm sektöründe de sürüyor. Bir hafta sonunu geçirdiğimiz Güral Otel’deki hizmeti görünce, Afyon’da ‘Taşra usulü’ turizmin değişip gelişebileceği izlenimi edindik.
Aslında personel elinden geldiğince kibar ve saygılı davranıyor, ama bu konuda zorlandığı belli. İyi başlayan ilişki bir süre sonra ‘enseye tokat’a dönüşebiliyor. Restoran şefine personelin hizmetlerinden dolayı teşekkür ettik. Şefin şu sözlerini dikkat çekici bulduk:
“Personelimiz eğitimli ama verdiği hizmetin değerini bilecek müşteri bulmada zorlanıyoruz. Hizmeti veren kadar alanın da anlayabilecek kültürde olması gerekli ki iki taraf da mutlu olsun.”
Bu açıklamanın detayını anlamaya çalıştık. Termal turizmin müşteri profili ‘tatilci’ olarak nitelenemiyor. Daha çok sağlık amaçlı tercih ediliyor ve bildiğimiz tatilci turist tipiyle hiç uyuşmuyor. Çalışanlar ile konuklar arasındaki diyalog da bu nedenle hizmeti veren-alan ilişkisinin dışına çıkıyor. Konuk, personeli komşusunun çocuğu veya yakın akrabası gibi görüyor, öyle davranıyor. Bir zaman geliyor personelin bakışı da değişiyor ister istemez.
Güral otelde de durum böyle olmuş. Mesela termal havuzlara giden koridorda yürürken, karşıdan 3 personel bir birleriyle sohbet ederek saf düzeninde (yan yana) geliyordu. Onların bir kenara çekileceğini bekledik olmadı biz kenara çekildik. Ayrıca konukların bulunduğu bölümde bile bir birleriyle şakalaşmaları olağan hale gelmiş ne yazık ki.
Bir de otele geldiğinizde arabanızı istediğiniz yere koyamazsınız. Esnaf mantığı ön planda. Önce patronun veya yöneticilerin araçları sıralanıyor. Diğer müşterilerine otopark gösteriliyor -ki otopark hayli mesafede- yürümeyi göze almak gerekiyor. Ya da otel dışında yol kenarına park edeceksiniz. Giriş alanında uygun yerlere aracını bırakanlar, “Burada tadilat yapılacak, aracınızı çekin” diye uyarılıyor. Ama lüks aracınız varsa hiç çekinmeyin size yer bulunur...
TATİLDEN DÖNÜŞTE TERMAL MOLASI
Afyonkarahisar’daki termal tesisler herkesin sandığı gibi sadece kışın çalışmıyor. Yaz aylarında da hayli müşterileri oluyor. Ege ve Akdeniz’i Anadolu’nun içersine bağlanan yolda bir kavşak olan Afyon, deniz-kum-güneş tatilinden dönenler, bir veya iki gün burada dinlenme molası veriyor.
Afyonkarahisar’da, apart ve devremülklerle birlikte termal yatak kapasitesi 21 binin üzerinde. Bir gecelik termal tatilin bedeli apart ve pansiyonlarda 60 liradan başlarken, 5 yıldızlı tesislerde kişibaşı 180 liradan 500 liraya kadar çıkıyor. Afyonda hedef 70 bin yatak.
Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) başkanı Sururi Çorabatır, termal turizmin dünyada gelişmeye başladığını, ülkemizdeki bu eksikliğin yeni yatırımlarla giderilmesinin gerektiğini söyledi. Çorabatır’da ailesiyle birlikte Afyon’daydı. Kendilerinin de burada bir termal tesis yatırımı düşüncesinde olduklarını açıkladı.