18
Mayıs
2024
Cumartesi
ANASAYFA

Türkiye'deki kayıtdışı ekonomi

Günümüzde ülke ekonomilerinin en önemli sorunlarından birisi olan kayıtdışı ekonomi, nedenleri ve sonuçları bakımından karışık bir olgu olarak bilinmektedir. Bu nedenle kayıtdışı ekonomi bütün ülkeler için çözümlenmesi gereken ciddi bir sorundur. Kayıtdışı ekonomi genel olarak, yetkili mercilerin denetimi dışında kalan her türlü ekonomik faaliyet olarak tanımlanmaktadır. Ekonomik ve sosyal açıdan olumsuz sonuçları olan kayıtdışı ekonominin kayda geçirilmesi ve bunun için çözüm üretilebilmesi doğrultusunda alınacak önlemler modern bir devlet anlayışı için gereklidir. 

Bunu somutlaştırmak için toplumdaki bireylerin ve kurumların çaba harcaması gerekmektedir. 
Kayıtdışı ekonominin sosyolojik nedenlerinden söz edecek olursak; önlenemeyen nüfus artışı, köyden kente göçün neden olduğu işsizlik ve kaçak yapılaşma işgücü piyasasını olumsuz etkilemekte ve kayıtdışı istihdama da neden olmaktadır.

Kayıtdışı ekonominin büyümesine yol açan bir başka faktör de küreselleşmeye bağlı olarak esnek üretimin ön plana çıkmasıdır. Dünya ölçeğinde pazar ve rekabet koşullarının değişmesi işgücü maliyetinin de düşürülmesini zorunlu kılmakta, bu ise üretimin esnekleştirilmesiyle mümkün olmaktadır. Ayrıca ekonomideki dengeleri bozan enflasyon ve vergi sistemi, işletmelerin kazanç ve sermaye yapıları üzerindeki etkileriyle kayıtdışı ekonominin büyümesine neden olmaktadır. 

Vatandaşların ödemekle yükümlü oldukları vergiye karşı olan direnç de, kayıtdışı ekonomiyi beraberinde getirmektedir. Kayıtdışı ekonomi, vergi sistemini olumsuz etkilerken, devletin vergi toplama gücünü ve etkinliğini de azaltmaktadır. Ortaya çıkan durum da vergisini ödeyen kayıtlı kesim aleyhine gelişmektedir. 

Türkiye'de kayıtdışı ekonominin kayda alınması ve vergi gelirlerinin artırılması ulaşılması gereken bir hedeftir. Bu noktada kayıtdışılıkla mücadelede önemli araçlardan biri kararlı bir vergi idaresi ve etkili vergi denetimidir. Vergi yönetimindeki yapısal reformlar doğrultusundaki düzenlemelerle, başta vergi yasaları olmak üzere uyumlu bir yapılanmaya gidilmesi şarttır. 

Çalışma ve çalıştırmaya yönelik bürokatik işlemlerin ve işyeri açmaya yönelik girişimlerin ülke genelinde bir elde toplanması önemlidir. Böylece mesleki kuruluşlarla koordinasyon sağlanabilecek, kayıtdışı istihdamın kayıt altına alınmasında da bir başlangıç yapılacaktır.

Ayrıca yabancı açak işçiliğinin engellenmesine yönelik çalışmalar gerçekleştirilmeli, bu konuya ait dağınık mevzuat sadeleştirilmeli ve ilgili yaptırımlarcaydırıcılık yönünde düzenlenmelidir. 

Türkiye'de kayıtdışı ekonominin tespitine yönelik çalışmalar, sorunun ciddi boyutlarda olduğunu gstermektedir. Kayıtdışı ekonominin, ekonomik ve sosyal yapı üzerindeki olumsuz etkileri göz önüne alındığında, kayıtdışı ekonominin kontrol altına alınması konusunun Türkiye için ne derece önemli olduğu anlaşılmaktadır.
Yayın Tarihi : 12 Haziran 2006 Pazartesi 18:19:22
Güncelleme :12 Haziran 2006 Pazartesi 18:47:56


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?
Yorumlarınız
Erhan ÖZTUNÇ IP: 85.104.149.xxx Tarih : 13.06.2006 06:43:02
Merhaba Hazır ekonomiden söz acılmışken pek yorumunuzu baglayıcı olmasa bile ülkemizde hergün insanlar geçim derdinden cinnet geçirirken sürekli devasa adını sanını duymadıgımız şirketler ortaya çıkıyor.Dün kiralama araçlarla serviscilik yapan küçük veya orta olçekli firmalar bu gun ulkemızın en köklü firmalarını gecmiş vaziyettteler bu hovarda buyuyen firmaları bir kontrol eden olmayacakmı