Kadınların Bayramı!..

Dünyanın bir çok ülkesinde 8 Mart kadınlar günü olarak kutlanıyor. Bir bakıma kadınlar bayramı!..

Kadınlar gününün dünyada kutlanmasını nasıl ve ne şekilde başlamıştır.

Hiç düşündünüz mü?

Kadınlar gününün kutlanmasına neden olan olayın başlangıcı çok eski yıllara 8 Mart 1857 yılına kadar iner. New York’ta kadın işçilerin yapmış olduğu grevi dağıtmak isterken 129 kadın işçi ölmüştür. Bu acı olaydan ötürü 8 Mart günü Dünya Kadınlar Günü olarak kabul edilmiştir. Bu anma gününde ölen kadın işçilerin anılarını tazelemenin yanı sıra kadınla erkeğin eşitliği ve özgürlüğü ilkeleri ön plana alınmıştır.

Türkiye’de de 8 Mart’ta kadınlarımız bir kez daha hatırlanacak, onlara övgüler düzülecek, yazarlarımızdan bazıları köşelerini kadınlara ayrılacak, röportajlar yapılacak ve ertesi günü hepsi unutulacak ve her şey eski tas eski hamam olacak!..

Kadınlar ile ilgili konulara Kenthaber’deki köşemde birkaç kez daha değinmiştim; “Hümeyni’yi Seven Kadınlar” (13 Haziran 2008), “Ezilen ve Hor Görülen Kadınlar” (22 Nisan 2008), “Kadınlar Gününü Kutlamaya Hakkımız Var mı” (10 Mart 2007), “Türbanı Yine Gündeme Taşıdılar” (7 Mayıs 2006), “Tesettürlü Mayolar, Gülerler” (22 Temmuz 2005), “TV Kadın Programları” (21 Mayıs2005)...

Bu yazımda ise, onların dışında bir şeyler söylemek istiyorum;

Kuşkusuz, kadınlarımızın toplumumuzda kendine özgü bir yeri vardır. Gün olmuş kadınlarımızı bazen başımıza taç yapmış, bazen yermiş, bazen kıskanmışızdır. Oysa tarih boyunca, mitolojide kadınların her zaman ayrı bir konumları olmuştur. Kadınlar ve erkekler arasında, hukuk alanına da yansıyan toplumsal eşitsizlikler olduğu 1789 Fransız devriminden sonra fark edilmiştir. Fransız devriminden sonra Avrupa’da kadın hukuk düzeyindeki hakları garanti altına alınmış ve eşitlik statüsü kabul edilmiştir. Kadınlar o zamana kadar hep hor görülmüş, erkeğinin tutsağı olarak, yüzyıllar boyunca itelenip kakılmıştır.

Kadınlar ile yerli ve yabancı çok sayıda atasözleri de vardır.

Her adam bir kadının oğludur. (Rus atasözü)

Kadınları düşündüğün zaman annen aklına gelsin. (İspanyol atasözü)

Sabırlı kadın öküzü kandil ışığında pişirir. (Çin atasözü)

Kadınsız ne gün olur ne gece. (Japon atasözü)

Kadınsız ev dumansız tekneye benzer. (Yahudi atasözü)

Dünyayı adamlar, adamları kadınlar yönetiyor. (ABD atasözü)

Karısını döven, sağ eliyle sol elini dövüyor demektir. (Danimarka atasözü)

Aptal adam kadın değerini anlamaz. (Kore atasözü)

Kadın kendi başına ne gül goncasıdır, ne de diken.(Refik Halid Karay)

Kadın her zaman yaşamımızın her anında yanımızda olmuştur. Ayrıca edebiyatta, sinemada, tiyatroda, kısaca güzel sanatların her dalında kadınlar hakları olan yerleri, tırnaklarıyla söke söke almışlardır. Ancak bunları alabilmek hiç de kolay olmamış, uzun bir zaman sürecine yayılmıştır.

Türkiye’de İlerici Kadınlar Derneği 1975’de kurulmuş, ardından 1976’da 8 Mart Dünya Kadınlar Günü Türkiye’de ilk kez bu derneğin öncülüğünde kutlanmıştır. Bunun ardından Kültür Bakanlığı Topkapı Müzesinde “Anadolu’da Kadın” sergisini açmış, 1978’de Prof. Dr. Nermin Abadan Unat’ın kadın sorunlarının ele alındığı “Türk Toplumunda Kadın“ isimli kitabı yayınlamış, Duygu Asena’nın önderliğinde “Kadınca” dergisi yayın hayatına girmiştir. Bütün bu çalışmaların ardından kadın konulu sempozyumlar kulüpler, dernekler, vakıflar ve diğer yanı organlarının onları izlemiştir.

Eski Türk Tarihinde, Göktürkler, Hunlar ve Uygurlarda kadının hakanın yanında yer aldığını görüyoruz. Osmanlıda da kadınını önemli bir yeri vardı. Ancak Osmanlıda dini taassubun, baskının artmasıyla kadın ikinci plana itilmiştir. Osmanlıya batılılaşma yolunu açan Tanzimat’ın ilanından sonra yaşanan toplumsal değişimde kadın yine hakkı olan yeri belirli çevrelerde almıştır. O yıllarda bile batılılar Osmanlı kadınını hep haremin tutsağı olarak görmüştür. Ancak bu değişim daha çok İstanbul ve İzmir’deki bazı ailelerde görülmüş, Anadolu ve Rumeli kadını yine kendi yazgısıyla baş başa bırakılmıştır.

Cumhuriyetin ilanı ve büyük Atatürk’ün bu yöndeki çabaları ile Türk kadını toplumda hakkı olan yeri almaya başlamıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarında yapılan devrimler arasında, 1926’da yürürlüğe giren Türk Medeni Kanunu, kadının insan olarak haklarına çözüm getirmiştir. Türkiye’de kadınlar 1922 yılına kadar tıp fakültelerine alınmazken ilk kadın doktorlarımız 1928 yılında diplomaların alabilmişlerdir. Bunun sonucu olarak Türk kadını toplumda ve aile içerisinde erkeğinkine hemen hemen eş değerde eşit haklarla donanmıştır. Bunun ardından 28 Ekim 1927’de yapılan ilk Genel Nüfus sayımında kadınlarda sayılmıştır. Seçme seçilme hakkı verilmiştir. Böylece yıllardır uyutulan, insan yerine konulmayan kadınlar yeni haklar kazanmışlardır.

Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana kadınların kendilerine sağlanan haklarını, kendi öz iradeleri ile ne kadar kullanabildikleri tartışmaya açıktır...

Günümüz kadınlarına baktığımızda, toplumda haklarını savunan ve ekonomik özgürlüğünü kazanan kadınlarımız ile buna erişememiş kadınlarımızın olduğunu üzülerek görüyoruz. XXI. Yüzyılda kırsal kesimlerde aile bireylerinin tecavüzüne uğrayan kızlar, tecavüze uğrayan kadınlar, kocaların dayak attığı kadınlarla ilgili haberleri basınımızda sık sık görüyoruz.

Günümüzde Arap milliyetçiliğinin egemen olduğu dergahlarda, bağnaz ve cahil kesimler kadınları yine ezmektedir. Oysa anlamını bilmeden, anlamadan okunan Kuran’da kadınlarla ilgili hükümler; Bakara, Nisa, Maide, Araf, Nahl, İsra Muminun, Nur Ahzab, Zuhruf, Mücadele, Mümtahine Talak, Tahrim surelerinde yer almaktadır. Aydın din adamları bu konuda bağnaz kesimleri ne kadar aydınlatmaya çalışırsa çalışsın efendi babalar, şeyhlerin etkisi altında kalanları uyandıramamaktadır.

Eğitimsiz ve hoca, koca baskısı altındaki kadınlar sürekli örtünmeye zorlanmaktadır. Bunların fikir ve görüntü kirliliklerini, çağdaşı davranışlarını çevremizde görüyoruz. Oysa Kuran’ın Araf suresinde, “Ey İnsanoğulları. Ayıp yerlerinizi örtecek giyimlikle sizi süsleyecek elbiseler gönderdik. Takva örtüsü ise bunlardan daha hayırlıdır” demektedir.

Günümüzde kadınlar üzerinde mahalle baskısı, aile baskısı var mı diye soracak olursanız?

Evet, vardır ve bu baskı her geçen gün biraz daha artmaktadır.

Her şeye rağmen yine de kadınlarımızın kadınlar günü veya bayramı hayırlı olsun derim!..

erdemyucel2002@hotmail.com